Ня­ма не­за­леж­нас­ці без ах­вяр і рас­п­ла­ты ча­ла­ве­чым жыц­цём. Ад­веч­ная жыц­цё­вая і гі­ста­рыч­ная праў­да дзе­ец­ца і за­раз на на­шых ва­чах. Ук­ра­ін­скі на­цы­я­наль­ны го­нар і дзяр­жаў­нае мыш­лен­не вы­бу­да­ва­лі дам­бу з люд­скіх ах­вяр у імя іх­няй сва­бо­ды за­раз і ў бу­ду­чы­ні. А ве­ра ў пе­ра­мо­гу над ра­сей­скі­мі аку­пан­та­мі згур­та­ва­ла і за­гар­та­ва­ла дух і це­ла на­ро­ду, які кі­нуў вык­лік ім­пе­рыі, якой ба­я­лі­ся і кла­ня­лі­ся больш ба­га­тыя і ма­гут­ныя гэ­та­га све­ту, асаб­лі­ва ў на­шым, еў­ра­пей­скім вы­мя­рэн­ні. Дзя­ку­ю­чы прык­ла­ду ге­ра­із­му ўкра­ін­цаў, спа­цы­фі­ка­ва­ныя кан­сум­п­цый­ным па­цы­фіз­мам па­лі­ты­кі і гра­мад­ствы ўба­чы­лі, што мож­на, а на­ват трэ­ба інакш ся­бе па­во­дзіць, ка­лі ім­пе­рыя зла на на­шых ва­чах раз­бу­рае ўсе па­рад­кі і прын­цы­пы. Ты­ра­ны і дык­та­та­ры ў змо­зе ўсё зніш­чыць, а ў ад­каз ад­чу­ва­юць вы­ключ­на толь­кі мо­ву сі­лы. А на тое, каб пе­ра­маг­чы аг­рэ­сіў­ную Ра­сію, за­раз пат­рэб­ная су­свет­ная, ка­а­лі­цый­ная ра­шу­часць дзяр­жаў, іх­няя даль­на­бач­насць і пе­ра­ка­нан­не ўлас­ных гра­мад­стваў у не­аб­ход­нас­ці эка­на­міч­ных і са­цы­яль­ных аш­чад­нас­цей і аб­ме­жа­ван­няў. Але перш за ўсё трэ­ба вяр­нуць ад­чу­ван­не ўза­е­ма­да­па­мо­гі і ва­ен­на­га зма­ган­ня з рэ­аль­ны­мі пад­паль­ш­чы­ка­мі гэ­та­га све­ту. Зра­зу­ме­ла, тут нель­га за­бы­вац­ца пра хаў­рус­ні­каў у пу­цін­скім зла­чын­стве — ся­род якіх дык­та­тар Аляк­сандр Лу­ка­шэн­ка бе­зу­моў­на зай­мае лі­дар­скія па­зі­цыі.

Хо­чуць, ці не хо­чуць са­мі бе­ла­ру­сы, але спра­ва ка­лек­тыў­най ад­каз­нас­ці за зго­ду Лу­ка­шэн­кі пе­рат­ва­рыць сваю дзяр­жа­ву ў аку­па­цый­ную ра­сей­скую зо­ну, з якой ля­цяць ра­ке­ты на Ук­ра­і­ну і ідзе ла­гі­стыч­нае, мі­лі­тар­нае па­паў­нен­не аг­рэ­са­раў — гэ­та той па­лі­тыч­ны і ма­раль­ны вык­лік, які не за­вер­шыц­ца за­раз і ця­пер. Спра­ва ка­лек­тыў­най ад­каз­нас­ці, а за­тым, не скры­вай­ма, ад­каз­нас­ці і па­ка­ран­ня за та­кія дзе­ян­ні, бу­дзе вяр­тац­ца не раз і не два на па­лі­тыч­ныя са­ло­ны і фо­ру­мы, на скры­тыя і ад­к­ры­тыя кан­фе­рэн­цыі. У вы­пад­ку прой­г­ры­шу Ра­сеі гэ­та про­ста са­мо па са­бе аба­зна­чае яе раз­вал у та­кім эт­ніч­на-тэ­ры­та­ры­яль­ным кштал­це. Не абыс­ці­ся та­ды і без ды­ску­сій пра па­лі­тыч­на-тэ­ры­та­ры­яль­ны кшталт бе­ла­ру­скай дзяр­жаў­нас­ці.

Дзя­ка­ваць Бо­гу і бе­ла­ру­скай са­мас­пе­лас­ці, што тым па­тэн­цый­ным, ма­раль­ным і па­лі­тыч­ным ахоў­ні­кам цэ­лас­ці Бе­ла­ру­сі з’яў­ля­юц­ца за­раз бе­ла­ру­скія вай­ско­выя фар­ма­ван­ні, што аба­ра­ня­юць Ук­ра­і­ну і наш го­нар. Полк Ка­лі­ноў­ска­га, ат­рад Па­го­ня, а так­са­ма тыя адзін­кі, якія ва­ю­юць не­пас­рэд­на ў ра­дах уз­б­ро­е­ных сіл Ук­ра­і­ны, не даз­ва­ля­юць ад­на­знач­на спа­лу­чаць Бе­ла­русь з Ра­се­яй, да ча­го на­пэў­на дзе­ся­ці­год­дзя­мі ім­к­нуц­ца Пу­цін і Лу­ка­шэн­ка. Выз­на­чаль­най ёсць так­са­ма шмат­га­до­вая, па­лі­тыч­ная ба­раць­ба са­міх бе­ла­ру­саў унут­ры кра­і­ны, якая каш­та­ва­ла не толь­кі тур­мы і міг­ра­цыю, але і смяр­тэль­ныя ах­вя­ры з бо­ку рэ­жы­му на пра­ця­гу ўсёй лу­ка­шэн­каў­скай ула­ды.

Вы­бар­чы ўрок прэ­зі­дэн­ц­кіх вы­ба­раў у жніў­ні 2020 го­да ў па­лі­тыч­най тран­с­фар­ма­ва­нас­ці бе­ла­ру­скай дзяр­жаў­нас­ці і аба­ро­ны яе не­за­леж­нас­ці па­ка­заў, што на­іў­насць мір­ных жэ­стаў і на­дзей на са­ма­зы­ход дык­та­та­ра і яго сі­стэ­мы — гэ­та про­ста міф, ілю­зія і ме­дый­ная вы­дум­ка, якая пры­го­жа і пры­ваб­лі­ва гля­дзіц­ца ў аб’­ек­ты­ве ка­мер і ра­дыё- ды тэ­ле­за­пі­саў, асаб­лі­ва для гра­мад­ска­га ін­фан­ты­ліз­му. Маш­таб рэ­прэ­сій з бо­ку сі­стэ­мы лу­ка­шыз­му ў да­чы­нен­ні да сва­іх гра­ма­дзян, які тры­вае па сён­няш­ні дзень, зда­ец­ца ўжо на­заў­сё­ды па­кон­чыць з ілю­зі­яй спа­дзя­ван­няў на дэ­мак­ра­тыч­ныя вы­ба­ры і ма­ні­фе­ста­цыі, што пры­ня­суць доў­га­ча­ка­ную зме­ну ўла­ды. Ца­на не­за­леж­нас­ці да­ец­ца ад­чуць рэ­аль­на на су­до­вай, ту­рэм­най, ці эміг­ра­цый­най спі­не і га­ла­ве, амаль кож­най бе­ла­ру­скай сям’і.

Та­му ме­на­ві­та сот­ні ты­сяч па­лі­тыч­ных бе­жан­цаў з Бе­ла­ру­сі, дзя­сят­кі ты­сяч рэп­ра­са­ва­ных бе­ла­ру­саў за­раз у тур­мах, пры­су­джа­ных да ад­мі­ніст­ра­цый­ных па­ка­ран­няў і ніш­ча­ных унут­ры кра­і­ны, з’яў­ля­юц­ца сум­лен­нем на­цыі і пла­цяць за­раз вель­мі ча­ста ў за­быц­ці і пра­моў­ч­ван­ні бе­ла­ру­скую ца­ну не­за­леж­нас­ці ў сва­ёй аку­па­ва­най кра­і­не. Так як тыя ня­стом­ныя пат­ры­ё­ты, што дзе­ся­ці­год­дзя­мі ўла­да­ран­ня лу­ка­шыз­му не толь­кі штра­фа­мі, сут­ка­мі, але і га­да­мі ту­рэм­на­га зня­во­лен­ня аба­ра­ня­лі сум­лен­не, го­нар і дзяр­жаў­насць Бе­ла­ру­сі.

Дык ані­як не ма­гу зра­зу­мець, ча­му тыя дзя­сят­кі ты­сяч бе­ла­ру­скіх гра­ма­дзян, а мо і звыш сот­ні ты­сяч не з’яў­ля­юц­ца прыз­на­ны­мі бе­ла­ру­скі­мі пра­ва­а­ба­рон­чы­мі ар­га­ні­за­цы­я­мі па­лі­тыч­ны­мі вяз­ня­мі? Ча­му ж га­во­рыц­ца толь­кі аб ня­цэ­лай паў­та­ры ты­ся­чы та­кіх лю­дзей? Пы­тан­няў ціс­нец­ца вель­мі шмат у гэ­тай спра­ве. Але мы са­мы не мо­жам тут маў­чаць.

Яў­ген ВА­ПА